طرح استانداردسازي و درجه بندي هتلها که قرار است با همکاري کارشناسان سازمانهاي ميراث فرهنگي و اتحاديه هاي هتلداري در همه استانها اجرا شود به بررسي کيفيت خدمات و تجهيزات، نيروي انساني و ... هتلها مي پردازد اما کارشناسان هتلداري استان گلستان همواره معتقدند با وجود کم اهميت جلوه داشتن موضوع هتلداري در گلستان به طور حتم بسياري از هتلها به دليل عدم رعايت حتي استاندارهاي اوليه هتلداري؛ ستاره هاي خود را از دست خواهند داد.
استان گلستان داراي 16 هتل با 375 اتاق است كه شامل 2 هتل 2 ستاره 10 هتل 2 ستاره، سه هتل يك ستاره، 17 مهمانپذير با 252 اتاق و 618 تخت استكه از اين تعداد 5 مهمانپذير 3 ستاره، 5 مهمانپذير 2 ستاره و 7 مهمانپذير يك ستاره هستند.
در مجموع 33 واحد اقامتي و پذيرايي در سطح استان گلستان وجود دارد كه 610اتاق با ظرفيت 1496 تخت است. از اين تعداد 16 واحد در گرگان 6 واحد اقامتي در گنبد، 4 واحد در مينودشت و 2 واحد اقامتي نيز در آزادشهر و 4 واحد هم در شهرستان علي‌آباد و يك واحد در شهرستان كردكوه واقع شده است.
مشاهدات خبرنگار ما از هتلهاي موجود در استان حاکي از آن است که برخي مديران هتلها از اقوام و آشنايان خود تنها به دليل ايجاد اشتغال دعوت به کار کرده‌اند. بي هيچ توضيحي مي‌توان فهميد يك هتل با وجود پرسنلي که هيچ آشنايي با نحوه خدمت رساني، فراهم کردن نيازها و رفتار با مهمان ندارند؛ نمي تواند براي پذيرش گردشگران داخلي و حتي گردشگران خارجي ميزبان موفقي باشد. يک شب اقامت در چنين هتلهايي به عنوان مسافر مي تواند اين ادعا را ثابت کند. اگرچه مديران هتلهاي گلستان در پاسخ به سوالاتي درباره مباحث تخصصي هتلداري تنهابه اين نکته اکتفا مي کنند که اگر مي‌خواهيد درباره موضوع هتلداري مصاحبه يا اطلاعاتي(!) به دست آوريد با جامعه هتلداران استان يا سرمايه گذار صحبت کنيد!
از سويي ديگر عدم آگاهي از نحوه هتلسازي سرمايه گذاران نيز باعث شده تا واحدهاي اقامتي مانند هتل زيارت در روستايي با خانه‌هاي سنتي ايجاد شود که هيچ سنخيتي با بافت خانه‌هاي ويلايي و سنتي آن روستا ندارد و در راه ورود، چهره اين روستا را در ميان ساختمان‌هاي مدرن و قديمي سردرگم کند. درحاليکه مي شد با کمک مشاور، هتل اين روستا را همانند بافت روستايي ساخت و از مهمانان آن پذيرايي مناسبي کرد.
ابراهيم تازيكه، كارمند شهرداري مدت كوتاهي است كه مديريت هتل دو ستاره شهرداري را با گروه A اداره مي‌كند. اين هتل با 12 اتاق و 24 تخت در فصل پيك كاري اشغال است.
اما با وجود قرارگرفتن در مجاورت هتل جهانگردي و جاده نهارخوران بازهم هيچ‌گاه مسافر خارجي به خود نديده است.
تازيكه به سوال تخصصي و مرتبط با هتلداري كه همان استانداردسازي و خدمات كيفي هتلها باشد تنها پاسخ مي دهد كه خوب است و مي‌خواهد در اين باره سوال ديگري پرسيده نشود!
محمد جواد شکيبازاده، رئيس جامعه هتلداران استان گلستان درباره اينکه جامعه در زمينه آموزش نيروي انساني و حرفه اي در هتلها چه اقداماتي را انجام مي دهد با اظهار ناراحتي از اينکه هتلداران اين استان هيچ تمايلي به ارتقاي آموزش نيروي انساني ندارند، گفت:« يکي از ضعف‌هاي هتلداران در استان گلستان عدم وجود نيروي متخصص و آموزش ديده در هتل‌هاست اما متاسفانه هرگاه که درباره برگزاري دوره هاي آموزشي تصميمي گرفته مي شود؛ هتلداران استقبالي نمي کنند. حتي هر زمان که جلسه اي براي ارتقا خدمات هتلها گذاشته مي‌شود تنها دغدغه برخي از آنها رسيدگي به کارهاي روزمره يا شغل دومشان است!»
به گفته او؛ سابقه کار و ساخت تعدادي از هتل هاي گلستان به پيش از انقلاب برمي‌گردد که هنوز هم به صورت سنتي اداره مي شوند.
او از همکاري جامعه با يک شرکت تخصصي به نام شرکت آفتاب ساحلي هيرکانيا در زمينه آموزش هتلداران خبر مي‌دهد و مي گويد:« اين شرکت کمتر از يک سال است که به بهره‌برداري رسيده است. طبق توافقات صورت گرفته قرار است شرکت هيرکانيا دوره‌هاي آموزشي پرسنل را براي هتلهاي استان گلستان برگزار کند. اما تاکنون تمايلي ازسوي هتلداران و کارکنان آن ديده نشده است.»
محمدرضا رايگان، مديرعامل اين شرکت هم عنوان مي کند که شايد تنها بتوان در هتل جهانگردي جاده نهارخوران نيروي آموزش ديده هتلداري پيدا كرد. اغلب هتلداران استان گلستان تمايلي به ارتقاي كيفيت خدمات هتل خود و آموزش نيروي انساني ندارند. هتلداران گلستان بيشتر سرمايه گذار هستند تا هتلدار.
او ادامه مي دهد در صورتي که پشتيباني سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري همراهمان باشد مي توان سطح دانش نيروي انساني هتلهاي استان گلستان را به دليل ارتقا کيفيت با يک برنامه مداوم و منسجم خدمات بالا برد.
رايگان ادامه مي دهد:« با توجه به معضل هتلداري در استان گلستان هتل جهانگردي نهارخوران و آذين (4ستاره) تنها هتل هاي ستاره بالا اين استان هستند که مي‌توانند ميزبان خوبي براي گردشگران خارجي باشند.»
در همين حال شکيبا زاده بااعلام اين موضوع که جامعه نمي تواند هتلداران را اجبار به شرکت در دوره هاي آموزشي کند؛ بيان مي‌کند:« اجبار براي آموزش نيروي انساني هتلها برعهده سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان است.»
وي مي افزايد:« اگر قرار باشد هتلهاي استان گلستان در طرح استانداردسازي مورد بازرسي تيم کارشناسي سازمان ميراث فرهنگي قرار بگيرند بي‌شک تعدادي از هتل‌ها ستاره خود را از دست خواهند داد چراکه در بسياري از موارد نمي‌توانند خود هتل را با استانداردهاي موجود تطبيق دهند.»
شکيبازاده اضافه مي‌کند:« کيفيت هتلها از زمان درجه‌بندي در اين استان با چالش روبه رو بود و ستاره ها دوستانه به هتلداران داده مي شود. همين امر باعث شده تا واحدهاي اقامتي بدون ضابطه ستاره دريافت کنند. به عنوان مثال در استان گلستان هتل سه ستاره اي وجود دارد که فاقد لابي است و سالها پيش ساخته شده اما چون ضابطه اي براي ساخت هتل وجود نداشت 3ستاره دريافت کرد.»
محمدجواد شکيبازاده مشکل تعلق ستاره‌هاي بي‌ضابطه به هتلها را حتي در تهران هم قابل ملاحظه مي داند و مي گويد:« زمان برگزاري اجلاس سران کشورهاي اسلامي در تهران هتلي مناسب ميهمانان آن برنامه وجود نداشت بنابراين وامهاي کلان به سرمايه گذاران داده شد تا هتل هاي اين شهر را بازسازي و يا هتل جديد بسازند. در اين صورت ستاره تشويقي دريافت مي کردند. در حال حاضر هتلي را در تهران مي بيندکه 4 ستاره دارد اما مانند همان هتل در شهر ديگري فقط 2 ستاره دريافت کرده است. اين 2 هتل نحوه پذيرايي و امکانات شان يکي است اما ستاره هايشان متفاوت است.
او اضافه مي کند كه افرادي که وارد عرصه هتلسازي شده اند بدون آگاهي قبلي از نحوه هتلسازي و استفاده از نظرات مشاور شروع به کار کرده اند.
به گفته اين شکيبا؛ هتل‌هاي اين استان بيشتر توسط سرمايه گذار و اقوام آنها اداره مي شود. اين در حالي است که کارشناسان هتلداران معتقدند درصورتيکه مدير و سرمايه گذار هتل يک نفر باشدخدمات آن برابر استاندارد ارائه نخواهد شد. چراكه هميشه سرمايه گذار مراقب سرمايه خود و يک مدير به فکر ارائه خدمات بهتراست. بنابراين سعي مي کند از بهترين نيرو و امکانات استفاده کند. اما سرمايه‌گذار تنها مي خواهد با هزينه کمتر و اقوامي که کمي در حوزه مهمانداري به اصطلاح کار بلد هستند را با حقوق کمتر به کار گيرد. اگر سرمايه گذار هتلي را بسازد بدون مشورتي با متخصص اين صنعت، بي شک موفق نخواهد شد.
شکيبا تصريح کرد:« نيرويي که قصد فعاليت در هتل دارد بايد قبل از شروع به کار آموزش ديده باشد. اين يکي از استانداردهاي هتلداري است.»
او اضافه کرد:« مديران هم بايد مانند ستاره هتل ها درجه بندي شوند. چون مدير هتل 2ستاره هيچگاه نمي تواند مديريت خوبي بر هتل 4 ستاره داشته باشد و لازم است تا آنها هم دوره‌هاي آموزشي ببينند و با خدماتي که هر کدام از هتل هاي ستاره دار بايد ارائه کنند آشنا شوند.
شکيبا تنها راه حل اين موضوع را آموزش اجباري کارکنان هتل توسط سازمان ميراث فرهنگي به دليل قدرت سياست گذاري عنوان کرد و گفت:« اگر قرار باشد هتلداري به صنعت گردشگري کشور کمک کند؛ بايد در وهله نخست آموزش کارکنان که جزو لاينفک صنعت هتلداري است اجباري شود.»
اما وي در بخش ديگري از صحبت هاي خود اذعان داشت:« گلستان حدود 8 سال است که به استان تبديل شده است و تنها در مدت 5 سالجامعه هتلداري تشکيل داده است. اگر همه استان ها داراي اتحاديه هتلداري شوند قدرت آنها در ساماندهي و آموزش هتلداران بيشتر خواهد شد.
حسين کاوياني معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان گلستان درخصوص آموزش هتلداري مي گويد:« به طور متناوب آموزشهايي براي آنان درنظر گرفته‌ايم اما به دليل محدودديت منابع اعتباري كه در بحث آموزش، تداوم نداشت.»
وي که معاونت سرمايه گذاري اين سازمان را نيز برعهده دارد درباره اختصاص بودجه سازمان ميراث فرهنگي به امر آموزش فعالان صنعت گردشگري و هتلداري مي‌گويد:« زماني بودجه‌اي به اين امر اختصاص داده شده بود. اما مربوط به دو سال پيش است. من به تازگي معاون گردشگري اين سازمان شده‌ام. مي‌خواهيم آموزش لازم به فعالان گردشگري را فعال ‌كنيم.»
معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان گلستان هم مانند شکيبا از عدم استقبال هتلداران به امر آموزش خبر مي دهد و عنوان مي كند كه درخواستي از سوي هتلداران براي تشكيل دوره‌هاي هتلداري نداريم.»
او همچنين معتقد است كه اگر هم اين كلاسها برگزار شود بازهم كمتر كسي حاضر به شرکت نخواهد بود.
او عنوان مي كند:« برنامه موردنظر و سياست كلي بايد توسط معاونت گردشگري سازمان ميراث فرهنگي مركزي انجام گيرد. لازمه آموزش هتلداري خرج هزينه است و بايد سازمان مركزي آن را در اختيار استانها قراردهد.
به گزارش خبرنگار ما؛ استان گلستان داراي شركت مشاوره‌اي به نام آفتاب ساحلي هيركانيا است كه بخشي از فعاليتهاي آن مربوط به آموزش رشته هتلداري در سطح ملي است. كاوياني درخصوص همكاري با اين شركت مشاوره‌اي مي‌گويد:« اين شركت دو سه جلسه با معاونت گردشگري و هتلداران گذاشت اما مديران هتل اين استان استقبال نكردند.»
به گفته مسئولان مرتبط با صنعت گردشگري و هتلداري استان گلستان، هتلداران اين استان سرمايه‌گذار هستند تا هتلدار!
به همين دليل تقاضا براي سرمايه‌گذاري بيشتر است به گونه‌اي كه سال 87 نسبت به مدت مشابه سال قبل تقاضاي سرمايه‌گذاري دو برابر شده است.

فاطيما كربمي